Leestijd: 2,5 minuten.
Er bestaan vier basisemoties: boos, blij, bang en bedroefd (de vier b’s). Alle emoties worden opgedeeld in positieve en negatieve emoties. Blijdschap wordt bijvoorbeeld gezien als een positieve emotie terwijl haat als een negatieve emotie wordt bestempeld. Andere voorbeelden van positieve emoties zijn: optimisme, dankbaarheid, vergevingsgezindheid, aanvaarding, mildheid en liefde. Daarentegen worden emoties als cynisme, vijandigheid, verdriet, agressie, woede, pessimisme, verbitterd zijn en wraakzucht als negatief aangeduid.
Emoties hebben een functie maar let op voor langdurige negativiteit
Alle emoties, ook de ‘negatieve’ emoties, hebben echter een functie. Zo helpt verdriet om iets naars dat je is overkomen te kunnen verwerken. Daarom is het gezond om óók negatieve emoties toe te staan in plaats van deze weg te stoppen. Bovendien kun je dankzij het ervaren van negatieve emoties ook meer genieten van de mooie momenten van het leven.
Maar dat wordt anders indien mensen dag in dag uit negatieve emoties ervaren, ook zonder directe aanleiding of onderliggende oorzaak, waardoor negativiteit als het ware een manier van leven wordt. Een uitvloeisel daarvan kan veelvuldig klagen zijn. Uit experimenten is gebleken dat mensen gemiddeld meer dan twintig keer per dag klagen, bijvoorbeeld door kritiek op iets of iemand te hebben of zichzelf en andere mensen te veroordelen. Vaak is dit zo’n ingesleten gewoonte geworden dat ze zich daar niet eens (meer) van bewust zijn. In ‘A Complaint Free World’ beschrijft Will Bowen de uitdaging om gedurende drie aaneengesloten weken geen enkele keer te klagen. Volgens zijn bevindingen heeft de gemiddelde persoon tussen de 4 en 8 maanden (!) nodig om deze drie weken volledig klaagvrij door te komen.
Extreme, langdurige of ongepaste negatieve emoties kunnen leiden tot verschillende mentale problemen zoals angst- en stemmingsstoornissen. Maar chronische negativiteit kan ook leiden tot lichamelijke problemen, bijvoorbeeld hart- en vaatziekten en verminderde weerstand. Als je dag in dag uit bozig, bang of verongelijkt door het leven gaat eist dat op termijn dus zijn tol. In zo’n geval heb je een negatieve mindset.
Hoewel het vrij kunstmatig is om het proces van denken en voelen uit elkaar te halen – in werkelijkheid gebeurt dit vaak vrijwel tegelijkertijd – kun je stellen dat positieve gedachten doorgaans leiden tot positieve emoties en andersom. Als je bij het opstaan denkt ‘Vandaag wordt een mooie dag’ zou je vrolijkheid kunnen ervaren. De gedachte ‘Ik ben kerngezond’ kan leiden tot dankbaarheid. En bij de gedachte ‘Alles komt goed’ zou je meer vertrouwen kunnen voelen. Wanneer je veel positieve gedachten hebt, zul je dus vaker positieve emoties ervaren en sta je positief in het leven. Je hebt dan een positieve mindset.
Mensen die geregeld positieve emoties ervaren zijn geestelijk en lichamelijk gezonder en leven langer dan mensen die vaker negatieve emoties ervaren
Uit onderzoek komt naar voren dat mensen die geregeld positieve emoties ervaren over het algemeen zowel mentaal als fysiek gezonder zijn én langer leven dan mensen die vaker of langdurig negatieve emoties ervaren.
In ‘De maatschappelijke effecten van positief denken. Een systematisch literatuuronderzoek’ (2018) zet gedragswetenschapper Lieke Kamphuis deze positieve consequenties nader uiteen. Zo stelt ze dat optimistische mensen positieve toekomstverwachtingen hebben waardoor ze meer doelgericht zijn en eerder doorzetten bij tegenslag. Ze hebben een positieve levenshouding en als er problemen ontstaan beschouwen ze die als tijdelijk en zien ze de oorzaak ervan als iets dat buiten henzelf ligt.
Optimistische mensen hebben ook een betere afweer en herstellen daardoor sneller na ziekte. Bovendien is optimisme ook een belangrijke beschermingsfactor bij onder meer kanker, pijn, hart- en vaatziekten, aandoeningen van het immuunsysteem en de kans op overlijden.
In deze serie blogs zoomen we in op de biologische effecten van mindset; hoe reageert je lichaam op je gedachten, gevoelens en diepste overtuigingen? Maar we kijken ook naar de invloed die je mindset heeft op je geestelijke gezondheid en je levensverwachting.
Meepraten en jouw ervaringen delen?
Heb jij goede ervaringen met of tips over het positiever maken van jouw mindset en wil je andere mensen daarmee helpen? Deel dan jouw ervaring onderaan deze blog.
Of misschien ben je gewoon nieuwsgierig naar wat je zelf kunt doen om een positievere mindset te cultiveren? Klik dan hier op ons aanbod!
Lees Interacties