Voor 2021 werden onze zorgkosten begroot op 87 miljard euro. Zonder ingrijpen kost de zorg in 2040 zelfs de helft van ons belastinggeld, zo waarschuwt het Nederlands Zorginstituut. Indachtig Benjamin Franklins adagium ‘An ounce of prevention is worth a pound of cure’ (vrij vertaald: voorkomen is beter dan genezen) is het nu dus de hoogste tijd om grootschalig en structureel in te zetten op kostenbesparende preventie.
Een veilige, goedkope en effectieve manier om dit te doen is geleide visualisatie. Daarbij sluit je je ogen en luister je hoe een stem jou in je verbeelding meeneemt naar een prachtige locatie. Doordat je de beelden in je geest levendig oproept, ontspan je en wordt je zelfherstellende vermogen geactiveerd. Dit komt omdat je hersenen (bijna) geen verschil kunnen zien tussen een echte en een ingebeelde situatie. Vaak geven geleide visualisaties specifieke suggesties, bijvoorbeeld om voor je te zien hoe je afweercellen zich vermeerderen. Onderzoek naar het placebo-effect toont aan dat positieve suggesties positieve verwachtingen oproepen. Deze vertalen zich biologisch in een versterkte afweer, pijnvermindering en vele andere heilzame effecten.
Visualisatie is daarom breed toepasbaar in de gezondheidszorg, ten eerste voorafgaand aan operaties. Patiënten die denkbeeldig alvast hun operatiedag doorlopen zodat ze optimaal voorbereid zijn op het echte werk gaan optimistischer, ontspannener en met meer vertrouwen de OK in. Tijdens de ingreep hebben ze minder bloedverlies en na afloop ervaren ze minder misselijkheid en pijn, hebben ze minder pijnstillers nodig en zijn ze vlugger mobiel. Hun wonden helen beter waardoor hen pijn, infecties, lelijke littekens en nieuwe operaties, zoals littekencorrecties, bespaard blijven. Omdat ze aanzienlijk sneller herstellen gebruiken ze minder ligdagen dan patiënten die pessimistisch(er), angstig en gestrest hun ingreep ondergaan. Dit alles heb ik ook zelf mogen ervaren toen ik een aantal jaar geleden een zware operatie moest ondergaan. Ik had mezelf mentaal zodanig voorbereid dat ik, tot verbijstering van de zaalarts en verplegend personeel, na de ingreep geen enkele vorm van pijnstilling nodig heb gehad, zelfs geen paracetamol.
Een Amerikaans onderzoek onder 200 borstkankerpatiënten toonde aan dat slechts 15 minuten geleide visualisatie vlak voor hun borstbesparende operatie al zorgde voor aanzienlijk minder pijnintensiteit, misselijkheid, vermoeidheid en emotionele spanningen na de ingreep vergeleken met de niet visualiserende controlegroep. Bovendien bespaarde elke patiënt ruim 750 dollar aan ziektekosten vanwege de kortere operatieduur en de flink verminderde behoefte aan anesthesie en pijnstilling tijdens de ingreep. Omgerekend naar Nederlandse CBS-cijfers uit 2010 zou dit alleen al een besparing hebben opgeleverd van ruim 8 miljoen euro (€ 611,- x 13.555 borstbesparende operaties). Tel uit je winst als je dit laagdrempelige instrument had toegepast bij alle 1,4 miljoen operaties van 2010.
Op de tweede plaats besparen visualisaties kosten in de revalidatie en de almaar groeiende ouderenzorg. Het in je geest voorstellen van een beweging zonder deze echt uit te voeren en zonder enige spieractiviteit heet motorische visualisatie. Deze visualisaties worden in het kader van revalidatie geregeld toegepast, vaak in combinatie met fysiotherapie. Na een ongeval visualiseer je bijvoorbeeld hoe je weer normaal moet lopen. Gebleken is dat fysiotherapiesessies dankzij motorische visualisaties effectiever zijn omdat mensen dan minder angst hebben voor de (pijn van de) oefeningen en minder medische zorg nodig hebben. Motorische visualisaties en fysiotherapie maken mensen ook sneller mobiel, bijvoorbeeld na het plaatsen van een nieuwe knie of na een beroerte.
Motorische visualisaties kunnen eveneens leiden tot spiergroei en het tegengaan van het verlies aan spiermassa (sarcopenie). Hierdoor neemt het valrisico af, waardoor veel persoonlijke ellende, dure operaties en dito herstelzorg worden vermeden. Voor ouderen die wel geestelijk maar niet lichamelijk goed functioneren is dit dus een geweldige tool om risicoloos conditie op te bouwen zodat ze langer mobiel blijven en hun dagelijkse activiteiten kunnen blijven uitvoeren. Daardoor kunnen ze langer zelfstandig blijven wonen. Voor krachttraining blijkt de combinatie van lichamelijke oefeningen en visualisatie zelfs efficiënter dan fysieke inspanning alleen.
Ten derde worden geleide ontspanningsvisualisaties inmiddels in diverse gezondheidscentra met succes ingezet onder de benaming ‘medische hypnotherapie’. Deze blijkt zeer effectief te zijn bij de behandeling van volwassenen met Prikkelbare Darm Syndroom, maar helpt ook heel goed bij kinderen met prikangst en chronische buikpijnklachten. Volgens prof. dr. Marc Benninga, hoogleraar kindergeneeskunde van het AMC, zijn hypnotherapeuten bij chronische buikpijn zelfs veel effectiever dan kinderartsen: na een jaar hypnotherapie was maar liefst 85% van de kinderen volledig klachtenvrij tegen slechts 25% van de kinderen die door kinderartsen met medicatie en gesprekken waren behandeld.
Medio 2018 werd medische hypnotherapie toegepast in 70 Nederlandse ziekenhuizen. Inmiddels verwijzen ook neurologen en reumatologen naar hypnotherapeuten, onder andere bij chronischevermoeidheidssyndroom (CVS), chronische pijn, tinnitus (oorsuizen) en fibromyalgie (spierreuma). Ook in België wordt medische hypnose toegepast, bijvoorbeeld door pijnverpleegkundigen en anesthesisten, die het voorafgaand aan operaties gebruiken als alternatief voor algehele verdoving omdat het operatieangst wegneemt en pijn vermindert. Medische hypnose wordt in België eveneens gebruikt bij bevallingen en slaapproblemen alsmede bij liesbreuken en vaatheelkunde, waar het wordt gebruikt in combinatie met lokale verdoving. Conclusie is dat deze vorm van geleide visualisatie een wetenschappelijk bewezen instrument is. Toch wordt het in Nederland nog lang niet standaard aangeboden.
Ten vierde is slim gebruik maken van het placebo-effect een manier om veel zorgkosten te besparen, bijvoorbeeld door artsen te leren hoe ze optimaal kunnen communiceren met hun patiënten en door placebo’s gecontroleerd in te zetten naast gewone medicatie. Dankzij conditioneringsmechanismes kunnen de hersenen het lichaam namelijk aanzetten tot de productie van soortgelijke stoffen als die van het echte medicijn. Vooral mensen met chronische medicatie zouden zo kunnen volstaan met kleinere doses die minder bijwerkingen hebben. Daardoor daalt het aantal ziekenhuisopnames en doden door verkeerd medicijngebruik en verslaving.
Dit zijn maar een paar voorbeelden uit de talloze toepassingsmogelijkheden van mental managementtechnieken die bijdragen aan heling en kostenbesparing.
Het wachten is nu op de stelselmatige integratie hiervan in de reguliere medische behandelingstrajecten.
Wie durft?
#zelfherstelvanbinnenuit #eigenregie #juistnu #preventie #zorgkostenbesparing #visualisaties #medischehypnotherapie #placeboeffect #cz #wirogruisen #nederlandszorginstituut #mumc #instituteforpositivehealth #positievegezondheid
Lees Interacties