Leestijd: 5 minuten
De Academie voor Zelfherstel stelt met trots drs. Olaf van der Zanden aan je voor als één van haar deskundige en ervaren aanbieders. Olaf is MSc. fysiotherapeut en klinisch Psycho-Neuro-Immunoloog.
Olaf studeerde fysiotherapie, manuele therapie, echografie, psychologie, sport & voeding en klinische Psycho-Neuro-Immunologie. Samen met zijn echtgenote heeft hij een eigen gezondheidscentrum TopZorg Weert, waarin tevens hun praktijk Topfysiotherapie van der Zanden is gehuisvest. Daarnaast is hij als wetenschapper 27 jaar verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel, waar hij tevens 9 jaar docent is geweest.
Hij ontwikkelde onder andere het programma ‘Versterk jouw immuunsysteem’. Zijn passie ligt in het onderzoeken en begeleiden van mensen met complexe (chronische) aandoeningen c.q. klachten én het delen van nieuwe wetenschappelijke kennis op het gebied van gezondheid. Hij geeft al vele jaren lezingen over (chronische) pijn, voeding, prestatievermogen, het immuunsysteem en biochemie, zowel voor professionals als voor niet-professionals.
Voor de Academie-abonnees geeft Olaf o.a. de online lezing ‘Versterk jouw immuunsysteem’ dat je inzicht geeft in de factoren die van belang zijn voor jouw immuunsysteem en de wijze waarop je jouw immuunsysteem zélf kunt versterken.
‘Inspraak zonder inzicht geeft uitspraak zonder uitzicht’
Wie is Olaf van der Zanden en wat doe je op professioneel vlak?
Ik heb samen met mijn echtgenote een gezondheidscentrum in Weert genaamd ‘Topzorg Weert’ waar verschillende disciplines onder één dak zitten die noodzakelijke zorg verlenen. Ik heb een achtergrond in de fysiotherapie en manuele therapie. Daarnaast begeleid ik aan de Vrije Universiteit Brussel jonge Masters of Science collega’s in het doen van wetenschappelijk onderzoek. Via interesses in sport en voeding ben ik uitgekomen bij de klinische Psycho-Neuro-Immunologie.
Ik hou me vooral bezig met mensen die complexe gezondheidsklachten hebben, zowel vanuit fysiotherapeutisch oogpunt als vanuit dat van de klinische Psycho-Neuro-Immunologie. In dat laatste geval gaat het dan vaak over problemen zoals weinig energie, darmklachten en auto-immuunziektes. Voor de Stichting ‘Gaan voor Goud’ begeleid ik topsporters die naar wereldkampioenschappen of Olympische Spelen gaan om hun prestaties en herstelvermogen te verbeteren. Daarvoor gebruiken we o.m. een laboratorium waar we verschillende testen kunnen doen. Ook werk ik samen met diverse professionals, waaronder professor Venema van de Universiteit Maastricht (Brightland Campus in Venlo).
Waarom ben je je gaan toeleggen op de klinische Psycho-Neuro-Immunologie?
Tijdens mijn studie fysiotherapie kwam ik peesletsels tegen. Tijdens anatomielessen legde de docent uit dat een pees zeven keer sterker is dan een spierbuik. Voordat een pees kapotgaat, moet er dus iets bijzonders gebeuren. Toen vroeg ik me af waarom zo’n sterke pees dan kapot kan gaan terwijl die zwakkere spierbuik wel intact blijft. Daar kreeg ik geen antwoord op. Pas toen ik me hier zelf in ging verdiepen, kwam ik erachter dat hierbij veel meer factoren een rol spelen, zoals een bindweefselaandoening, een enzym dat minder goed werkt of andere onderliggende gezondheidsproblemen. Tijdens de cursus ‘Sport en Voeding’ kreeg ik informatie die mij meer inzichten gaf en zo ben ik geleidelijk in de klinische Psycho-Neuro-Immunologie gerold. Voor mij was dit het einde van een zoektocht waarbij ik veel breder wilde leren kijken naar problemen. Het symptoom is immers niet de oorzaak van een ziekte of aandoening!
Heeft deze zoektocht je nog een opvallend inzicht opgeleverd?
Als iemand kampt met onderliggende gezondheidsproblemen, moet het lichaam als het ware een keuze maken waar het zijn energie naar toe dirigeert. Het lichaam moet dan gaan herverdelen en geeft dus voorrang aan het leveren van energie aan die systemen die het belangrijkst zijn: hart, hersenen en immuunsysteem. Die energie haalt het lichaam dan bijvoorbeeld uit het afbreken van spiervezels, dat in deze rangorde op een relatief lage plaats komt. Hetzelfde gebeurt als je griep hebt en spierpijn krijgt. Deze wordt veroorzaakt door de versnelde afbraak van je spieren omdat het lichaam deze energie nodig heeft voor het bestrijden van de infectie. Ook de grootte van het zieke orgaan kan bij de verdeling van energie een rol spelen. De darm is het grootste orgaan, dan komen de longen, de huid en vervolgens al de rest.
Ook zie ik soms dat mensen blijven hangen in een acute ontstekingsreactie, bijvoorbeeld bij een beschadigde pees. De natuurlijke manier van herstel wordt dan niet doorgemaakt omdat ze de ontstekingsreactie niet kunnen uitzetten. Dat heeft bijvoorbeeld te maken met te weinig prostaglandine E3. Dit haal je uit visvetten maar als je nooit vette vis eet of geen omega-3 neemt, kan het lichaam dit niet zelf aanmaken. Een andere manier om in zo’n geval natuurlijk herstel te bevorderen is om soms juist flink te belasten. Dat noemen we een hormetische prikkel. Dit kan helpend zijn als iemand bijvoorbeeld alsmaar last blijft houden van pijn in een voet terwijl er niets objectiefs aan schade te vinden is. Dan geef ik wel eens het advies om blootsvoets in het bos te gaan rennen. Dan begint het ontstekingsproces opnieuw en kan de voet alsnog herstellen.
Wanneer iemand dus telkens terugkomt met eenzelfde klacht moet je je realiseren dat daar een ander probleem achter kan zitten dat waarschijnlijk niets te maken heeft met verkeerd schoeisel, een verkeerde manier van trainen of te weinig hersteltijd. Je moet dan het hele systeem sterker maken.
Vertel eens wat meer over de link tussen onze emoties en ons immuunsysteem. Op welke manieren hebben emoties invloed op je afweer?
Jouw manier van denken en voelen is inderdaad van invloed op je afweersysteem. Je gemoedstoestand wordt grotendeels bepaald door stoffen die in je darmen worden geproduceerd. Een van de hormonen die daar worden geproduceerd is tryptofaan, dat wordt omgezet in serotonine en melatonine. Serotine is het hormoon dat ervoor zorgt dat je ‘lekker in je vel zit’. Maar als je heel veel stress hebt, wordt de productie van tryptofaan verminderd waardoor je dan een lager niveau van serotonine hebt. Dit heeft invloed op je stemming en emoties.
Er is dus een sterke link tussen je darmen en je hersenen. Inmiddels is ontdekt dat je niet alleen bent wat je eet, maar dat je ook eet wat je bent. De samenstelling van je microbioom bepaalt door middel van het zenden van signalen naar je hersenen namelijk ook wát jij wilt eten. Bepaalde slechte bacteriën of schimmels geven dan signalen aan het brein af die aanzetten tot het eten van suikkerrijke voedingsmiddelen omdat zij daar wel bij varen. Gevolg is dat jij daardoor dus zin hierin krijgt. Als je deze zoetigheden vervolgens ook opeet, voed je deze bacteriën en schimmels nog meer waardoor je microbioom nog verder uit balans raakt. Daardoor kun je laaggradige ontstekingen krijgen die energie kosten en ten koste gaan van de kwaliteit van je microbioom. Je immuunsysteem moet harder werken en daardoor lopen andere lichaamsprocessen niet meer zoals ze zouden moeten lopen. Dat heeft een negatieve invloed op je gezondheid wat zich op diverse manieren kan uiten. Dit komt onder meer naar voren in mijn lezing ‘De gevaren van suikers en zoetstoffen’.
Welke gevolgen van chronische stress zie jij in jouw praktijk?
Binnen de fysiotherapie zie ik daardoor veel lichamelijke klachten, zoals spierpijn, hoofdpijn, gewrichtsklachten en dergelijke. Tijdens consulten binnen de klinische Psycho-Neuro-Immunologie zie ik veel vermoeidheid, lusteloosheid, geen zin meer hebben in seks, niet meer flexibel kunnen zijn et cetera. Bij de jeugd zie ik dat ze heel veel willen en daarin geen keuzes kunnen maken. Alles moet ook lukken. Daar zitten vaak faalangst en/of irreële percepties onder.
Voor de Academie voor Zelfherstel geef je de online lezing ‘Versterk jouw immuunsysteem’. Wat behandel je hierbij?
Allerlei aspecten komen hierin aan de orde: gepersonaliseerde voeding, nachtrust, fysieke inspanning, sociaal netwerk, zonlicht, wat je zelf kunt doen om je immuunsysteem niet te zwaar te belasten (vermijden van stressoren), herstelvermogen en genetische factoren. Bij voeding kan ik bijvoorbeeld met behulp van een monster van jouw wangslijm kijken welk profiel je hebt als het gaat om de mate waarin je koolhydraten, eiwitten en vetten kunt verbranden. Ook kunnen we met deze test bepalen welk type sport bij jouw genetisch profiel past als het gaat om gewichtscontrole.
In deze lezing ligt de nadruk vooral op wat je zélf kunt doen om je afweer te versterken.
Wat is jouw beste tip om je immuunsysteem op een natuurlijke manier te boosten?
Dan citeer ik graag de drie woorden van professor Erik Scherder: doe nieuwe dingen, die uitdagend zijn én moeite kosten.
Waarom heb je aansluiting gezocht bij de Academie voor Zelfherstel?
Net als jij wil ik mensen graag nieuwe inzichten geven op het vlak van gezondheid. Dat doe ik bijvoorbeeld in mijn lezing ‘Een andere kijk op gezondheid’. Ik leg dan uit waarom je lichaam dit of dat doet waar jij last van hebt. Als je de reden weet, ga je er namelijk anders tegenaan kijken. De Academie voor Zelfherstel staat daar op dezelfde manier in en dat spreekt me aan.
Wat betekent zelfherstel voor jou en pas je dit ook toe in je dagelijks leven?
Zelfherstel begint wat mij betreft met eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid. Ga er maar van uit dat je het zelf moet doen. Ik wil altijd eerst snappen waarom iets speelt en daarna kan ik kijken hoe ik dat kan oplossen.
Als je één levensles mag delen met de lezers van dit interview, welke zou dat dan zijn?
Dan ga ik voor de uitspraak die ik ooit gehoord heb van Theo Lamers, een wijs man met wie ik jaren heb mogen samenwerken: ‘Inspraak zonder inzicht geeft uitspraak zonder uitzicht’. Dit geldt ook voor gezondheid. Als je geen inzicht hebt in waarom je die klachten hebt, hoe kan ik dan een uitspraak doen zodat jij uitzicht hebt op verbetering?
Heb jij behoefte aan een boost van je immuunsysteem, overweeg dan Olafs lezing ‘Versterk jouw immuunsysteem’.
Lees Interacties